( …-1914 )
Abdul Hacı Gâni Efendi’nin hangi tarihte doğduğu kesin olarak bilinmemektedir. İsmil’de dünyaya gelmiştir. Yaşadığı dönemde İslami ilimlerle uğraşmış, dini vazifelerini yerine getirmeye önem vermiştir. Başına sürekli sarık sardığı ve uzun entari giydiği rivayet edilir.
İsmil’de yaşadığı bölgeye, mescit yapmaya karar vermiş ve 1908 yılında kendi imkânları ile mescidin temelini atmıştır. Fakat ömrü bu mescidi tamamlamaya yetmemiş, 1914 yılında vefat etmiştir.
Abdul Hacı Gâni Efendi’nin çocuğu olmadığı için, vasiyeti gereği mescidin yapımını yeğeni Mehmet Efendi tamamlamıştır. 1914 yılı sonlarına doğru mescidin yapımı tamamlanmış, resmi olarak da 1916 yılında hizmete açılmıştır.
İsmil’in belediyelik olduğu dönemde Abdul Hacı Gâni Efendi’nin yaşadığı mahalleye ismi verilerek “Hacı Gâni Mahallesi” olarak adlandırılmıştır.
Kabri İsmil Mezarlığı’nda şehitlik yanındadır.
Hacı Gânî Cami
Tamamen taş temel üzerine iki ana bir kuzu olmak üzere kerpiçten yapılmıştır. Üzeri toprak dam ile örtülmüştür. 100 m² alana yapılan mescit Kuran okumak için derslik dâhil olmak üzere iki bölme olarak inşa edilmiştir. Resmî olarak 1916 yılında ibadete açılmıştır.
Cami, 1924 yılına kadar ibadethane ve Kuran kursu (sıbyan mektebi) olarak hizmet vermiştir. 1924 yılından sonra 1938 (?) yılına kadar ise ilkokul olarak kullanılmıştır. İsmilli meşhur hocalardan “Vasfi TÜRK Hoca Efendi” burada çocuklara ders vermiştir. 1944 yılında yapılan tadilatla okul olarak kullanılan bölüm yıkılarak bina tamamen ibadethane durumuna getirilmiştir.
Mihrabı, yapıldığı tarihteki orijinal haliyle durmakta ve tamamen el işçiliğidir. Yine minberi hizmete açıldığı tarihte yapılan ahşap minberdir. 1950’li yıllarda İsmilli “Hafız Ömer Hoca” da camide Kuran eğitim dersleri vermiştir. 1960 yılında toprak örtüsü kaldırılıp, bina çinko çatı ile kaplanmıştır.
1963 yılında camiye “Mustafa Usta” tarafından minare eklenmiştir. Caminin içerisinde cemaatin faydalanabileceği kitaplık mevcuttur. Hacı Gânî Cami İsmil’in Osmanlı Dönemi’ne ait ayakta kalan son yapısıdır.
Kaynak: Murat YAYLACI, Hatırda Kalanlar İsmil, Kitap Dünyası Yayınları, İstanbul, 2024
Kaynak: Murat YAYLACI, Ovanın Bereketli Toprağı İsmil, Kitap Dünyası Yayınları, İstanbul, 2024
20
20
20
1986 yılında Konya’nın İsmil Kasabası’nda dünyaya geldi. İlkokulu ve Ortaokulu İsmil Cumhuriyet İlköğretim Okulu’nda okudu. Ardından İsmil Lisesi’ni bitirerek Selçuk Üniversitesi SBMYO Muhasebe Bölümü’ne kaydoldu. Daha sonra Anadolu Üniversitesi AÖF Türk Dili ve Edebiyatı bölümüne geçti ve buradan mezun oldu. “Ovanın Bereketli Toprağı İsmil” ve “Hatırda Kalanlar İsmil” kitaplarını yayınladı. Evli ve dört çocuk babasıdır.